Zmienia się układ sił w świecie nauki. Chiny szybko umacniają swoją pozycję
10 listopada 2025, 09:43Na czele międzynarodowych zespołów naukowych coraz częściej będą stali badacze z Chin, informują naukowcy z Uniwersytetów w Chicago i Wuhan. Amerykanie postanowili przewidzieć, jak zmieni się rozkład sił w światowej nauce w przyszłości. W tym celu najpierw wytrenowali model sztucznej inteligencji na 80 000 artykułów naukowych opublikowanych w najlepszych magazynach naukowych świata. Algorytm dowiadywał się z nich, kto był autorem pracy, kto stał na czele zespołu badawczego. Następnie przetestowano go na bazie danych OpenAlex, w której wymienionych jest niemal 6 milionów artykułów naukowych.
Rozsiewanie aerozoli w stratosferze nie pomoże rolnikom
6 listopada 2025, 10:01Nie od dzisiaj słyszymy, że zmiany klimatyczne mogą negatywnie wpłynąć na uprawę kawy, kakao i winorośli. Tymczasem od ich uprawy zależy los milionów ludzi i stanowią one ważną część gospodarki wielu krajów. Jednak wzrost temperatur i zmiany wzorca opadów powodują dużą zmienność plonów, co szczególnie dotyka niewielkich plantacji, których właściciele nie mogą liczyć na stabilność przychodów. Obecnie w skali świata nie widać spadku ogólnej produkcji, jednak coraz częściej producenci muszą mierzyć się ze znacznymi nieprzewidywalnymi wahaniami plonów.
Amerykanie znaleźli lód sprzed 6 milionów lat. Pozwoli on lepiej zbadać zmiany klimatu
31 października 2025, 14:02Naukowcy z USA odkryli najstarszy bezpośrednio datowany lód zawierający pęcherzyki powietrza. Rdzeń lodowy zawierający informacje sprzed 6 milionów lat został pobrany w regionie Allan Hills we Wschodniej Antarktyce. Daje on nam bezprecedensowy wgląd w klimat Ziemi z okresu, w którym – jak wskazują liczne dowody geologiczne – klimat był znacznie cieplejszy, a poziom oceanów wyższy niż obecnie.
Po dekadach rozwiązano zagadkę różowych głazów na szczytach gór na Antarktydzie
24 października 2025, 14:48Naukowcy od dekad zastanawiali się, skąd się wzięły różowe granitowe głazy porozrzucane na ciemnych wulkanicznych szczytach Hudson Mountains (Gór Hudsona) w Zachodniej Antarktyce. Badacze z British Antarctis Survey (BAS) datowali granit mierząc rozpad promieniotwórczy pierwiastków zamkniętych w mikroskopijnych kryształkach i stwierdzili, ze głazy powstały 175 milonów lat temu, w jurze. Jednak ich pochodzenie było do niedawna tajemnicą. Udało się ją rozwiązać dzięki badaniom lotniczym.
Jogurt na mrówkach. Naukowcy zbadali biologiczne podstawy działania tradycyjnego przepisu
23 października 2025, 11:25Weź cztery żywe mrówki i włóż je do słoja z ciepłym mlekiem. Przykryj słój kawałkiem płótna i zostaw go na noc w mrowisku, tak mniej więcej brzmiał przepis na jogurt, który przez wiele pokoleń był wykorzystywany na Bałkanach i w części Turcji. Obecnie ta metoda produkcji jogurtu niemal wymarła i nikt nigdy nie opisał procesów biologicznych, dzięki którym mrówki zamieniają mleko w jogurt. Zadania tego podjęli się obecnie naukowcy z Danii, Niemiec, Hiszpanii i USA.
Zmodyfikowana dieta śródziemnomorka jest jeszcze bardziej zdrowa niż jej oryginał
13 października 2025, 11:05Dieta śródziemnomorska od dawna uchodzi za wyjątkowo zdrową, zapewniającą długie życie z mniejszą liczbą problemów zdrowotnych. Jak się okazuje, nawet taką dietę można udoskonalić. Dokonali tego naukowcy z Universidad de Navarra we współpracy z ponad 200 badaczami z 22 uniwersytetów, szpitali i instytucji naukowych. Projekt badawczy, największy w Europie program badań klinicznych związanych z odżywianiem się, uczeni z Navarry rozpoczęli w 2013 roku.
Naukowcy ożywili mikroorganizmy sprzed 40 000 lat
9 października 2025, 17:43Grupa naukowców ożywiła mikroorganizmy uwięzione w wiecznej zmarzlinie. Niektóre z nich przebywały w niej od około 40 000 lat. Eksperyment przeprowadzono w ramach badań nad skutkami rozmarzania wiecznej zmarzliny, która topnieje z powodu globalnego ocieplenia. Okazało się, że organizmy uwięzione w niej przez długi czas potrzebują dłuższej chwili, by dojść do siebie. Jednak już po kilku miesiącach tworzą rozprzestrzeniające się kolonie.
Zagadka czerwonych nadolbrzymów. JWST sfotografował gwiazdę progenitorową supernowej.
9 października 2025, 09:51Naukowcy z Northwestern University są pierwszymi, którym udało się zaobserwować gwiazdę progenitorową supernowej w zakresie średniej podczerwieni. Obserwacje, dokonane za pomocą Teleskopu Webba w połączeniu z analizą archiwalnych obrazów z Teleskopu Hubble'a, dają nadzieję na rozwiązanie zagadki masywnych czerwonych nadolbrzymów. Astronomowie od dekad zastanawiają się, dlaczego masywne czerwone nadolbrzymy rzadko eksplodują, podczas gdy modele teoretyczne przewidują, że powinny one stanowić większość supernowych Typu II, powstających poprzez zapadnięcie się jądra masywnej gwiazdy.
Po raz pierwszy udało się zobrazować niszczenie błony zewnętrznej E.coli przez antybiotyk
8 października 2025, 09:39Obrazki, które widzicie, niosą ze sobą nadzieję na uratowanie życia milionów ludzi. Opublikowali je naukowcy z University College London i Imperial College London, którzy na łamach Nature Microbiology poinformowali o pierwszym w historii udanym zobrazowaniu procesu przebijania błony zewnętrznej bakterii Gram-ujemnych przez antybiotyki z grupy polimyksyn.
Naukowiec z NCBJ pomógł w znalezieniu największego i najpotężniejszego ORC-a
6 października 2025, 13:06W 2019 roku polska astronom Anna Kapińska odkryła pierwszego kosmicznego ORC-a, czyli dziwny krąg radiowy (odd radio circle – ORC). Teraz naukowiec z Zakładu Astrofizyki Narodowego Centrum Badań Jądrowych, doktor Pratik Dabhade, odegrał kluczową rolę w odkryciu najbardziej odległego i największego z ORC-ów.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 8 …
